Digitaal verbonden erfgoed

De archiefwereld is door digitalisering sterk aan het veranderen. Die veranderingen hebben invloed op de werkprocessen, de dienstverlening en op de manier waarop gebruikers met onze data omgaan. Het draait steeds meer om produceren van linked data, het delen van open data op platforms en samenwerking in netwerken. Tijdens de vakverdiepingsbijeenkomst op 15 oktober 2024 willen we samen ontdekken hoe deze ontwikkelingen aansluiten bij de wensen van de gebruiker.

Het programma is definitief, aan enkele sessies wordt nog aanvullende informatie toegevoegd.

Programma

09.30-10.00 uur   Inloop
10.00-10.10 uur   Welkom door Jantje Steenhuis, archivaris
10.10-10.50 uur   Inleiding op ontwikkelingen in digitaal erfgoed door Rowan Huiskes, Erfgoedhuis Zuid-Holland

Vijf vinkjes voor verbonden & vindbaar erfgoed

Al het (Zuid-Hollands) erfgoed digitaal beschikbaar en verbonden. En vindbaar met de eindgebruiker als uitgangspunt. Dat is het doel waar we samen binnen Zuid-Holland en binnen Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) aan bouwen.
Maar hoe maken we dit mogelijk? Hiervoor moet de basis op orde zijn. Digitalisering van objecten en collectieregistratie moet aansluiten bij (technische) standaarden. De basis hiervoor vormt ‘NDE-compatibel werken’. Op die manier kunnen we collecties over de muren van organisaties heen met elkaar verbinden.
Wat houdt NDE-compatibel werken eigenlijk in? En wat vraagt dit van je organisatie? En hoe kun je dit financieren? 
Tijdens deze presentatie gaan we dieper in op het verbinden van digitale collecties, NDE-compatibel werken en mogelijkheden om dit te borgen in je organisatie.
 

10.50-11.20 uur   Opstarten van een netwerk: door Gerhard Kok, Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis / Universiteit Leiden

Een Netwerk van Maritieme Bronnen: een vaarweg naar verbonden erfgoed

Het Netwerk Maritieme Bronnen (NMB) ondersteunt deelnemers om hun digitale erfgoed beter toegankelijk te maken, onder meer via Linked Data. Eén van onze belangrijkste doelen is het vernieuwen van Maritiem Digitaal. Dat online collectieplatform bestaat al 25 jaar, maar is toe aan een forse update. Het nieuwe platform gaat Linked Data toepassen en op termijn naast musea ook archieven, bibliotheken en andere wetenschappelijke instellingen aansluiten.

11.20-11.40 uur    Koffie/theepauze
11.40-12.10 uur    Kijkje achter de schermen bij het Netwerk Oorlogsbronnen door Thomas van Maaren en Micon Schorsij 

Oorlogsbronnen.nl is het startpunt voor iedereen die meer wil weten over de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Op deze website worden collecties van heel veel verschillende instellingen aan elkaar gekoppeld rondom gebeurtenissen, plaatsen, personen en thema’s. In deze presentatie krijgen we een kijkje achter de schermen van dit succesvolle netwerk.

12.10-12.30 uur    Afsluiting ochtendprogramma, toelichting door Jantje Steenhuis
12.30-13.30 uur    Lunch in de grote zaal (voor wie het dagprogramma volgt)
13.30-15.15 uur    Keuze uit praktische workshops of discussie 
15.15-16.00 uur    Afsluiting middagprogramma en ondertekenen NDE-manifest door de Stadsarchivaris met aansluitend netwerkborrel
17.00 uur                 Einde

INHOUD WORKSHOPS

13.30-14.15 uur: workshopronde 1

Je kunt kiezen uit de volgende workshops:


1. Termennetwerk: verrijk je collectieregistratie met het Termennetwerk
Een van de vijf vinkjes in het ‘NDE-compatibel werken’ is het gebruik van het Termennetwerk. Het Termennetwerk is een tool van het Netwerk Digitaal Erfgoed. Op deze site zijn meer dan 40 termenlijsten te doorzoeken die je kunnen helpen bij het registreren van je collectie. Maar door deze termen op te nemen zet je ook een eerste stap naar het koppelen van je collectiedata aan stukken uit andere collecties.
In de workshop gaan we praktisch aan de slag door voorbeeldobjecten te registreren en daarbij de juiste termenlijsten te kiezen.

Door: Nine Claassen, Data-cleaner Erfgoedhuis Zuid-Holland
Meenemen: laptop

2. International Image Interoperability Framework (IIIF) in de praktijk, georefereren met Allmaps
In deze workshop wordt Allmaps geïntroduceerd. Dit zijn verschillende open source tools voor het werken met gedigitaliseerde kaarten, plattegronden en luchtfoto’s die beschikbaar zijn met IIIF. We gaan een aantal kaarten van Rotterdam georefereren met behulp van de Allmaps Editor en zullen deze dan bekijken in de Allmaps Viewer. Hierbij wordt uitgelegd hoe Allmaps werkt, welke standaarden worden gebruikt voor het opslaan van de data, en hoe georefereren de vindbaarheid van collecties kan vergroten.

Door: Bert Spaan, hoofdontwikkelaar/oprichter Allmaps
Meenemen: laptop

3. Discussie
Discussie aan de hand van stellingen. Een voorzet:

  • Zelfredzaamheid van gebruikers in digitale omgeving
  • De veranderde rol van archiefinstellingen in netwerkmaatschappij
  • Wat betekenen nieuwe ontwikkelingen voor medewerkers van archiefinstellingen?

Door: Marie-Christine Engels en Jantje Steenhuis, Stadsarchief Rotterdam

 

14.30-15.15 uur: workshopronde 2

Je kunt kiezen uit de volgende workshops:
 

4. Praktische introductie Triples 
Triple W: Wie, wat, waarmee? Ontdekken via een spel
Maak op een leuke manier kennis met de principes van Linked Data. Je gaat op een creatieve manier aan de slag met het maken van je eigen triples. Triples bestaan uit een onderwerp, eigenschap en een object en vormen de basis voor het verbinden van collecties. Wie wordt de winnaar van deze interactieve data-game?

Door: Netwerk - Podiumkunst.net

5. Vernieuwing WieWasWie en introductie linked-data format PiCO (persons in context)
Sinds 2012 is WieWasWie het samenwerkingsplatform voor het erfgoedveld en biedt de website een centrale toegang tot de historische persoons¬gegevens van Nederlandse archiefinstellingen. In de afgelopen twaalf jaar is er op technisch gebied en in de manier waarop gebruikers (willen) zoeken veel veranderd. Het is dus hoog tijd om WieWasWie te vernieuwen.
Op basis van Persons in Context (PiCo), het nieuwe Linked-Datamodel voor historische persoonsgegevens, gaan we de persoonsvermeldingen uit verschillende archiefbronnen reconstrueren tot ‘personen’. Wat zijn onze plannen voor de nieuwe WieWasWie, hoe kijken de gebruikers naar deze plannen en hoe kunnen we onze rol als samenwerkingspartner verder uitbreiden?

Door: Sarah Bosmans, CBG, conservator WieWasWie.

6. Termennetwerk: verrijk je collectieregistratie met het Termennetwerk
Een van de vijf vinkjes in het ‘NDE-compatibel werken’ is het gebruik van het Termennetwerk. Het Termennetwerk is een tool van het Netwerk Digitaal Erfgoed. Op deze site zijn meer dan 40 termenlijsten te doorzoeken die je kunnen helpen bij het registreren van je collectie. Maar door deze termen op te nemen zet je ook een eerste stap naar het koppelen van je collectiedata aan stukken uit andere collecties.
In de workshop gaan we praktisch aan de slag door voorbeeldobjecten te registreren en daarbij de juiste termenlijsten te kiezen.

Door: Nine Claassen, Data-cleaner Erfgoedhuis Zuid-Holland
Meenemen: laptop