Vanaf 2 juni zijn de arrestantenkaarten van de Rotterdamse Gemeentepolitie uit de oorlogsjaren online beschikbaar. Onder de arrestanten waren ‘gewone’ criminelen, maar ook personen die zijn opgepakt vanwege hun Joodse achtergrond of hun rol in het verzet. Op de kaarten vind je behalve de persoonsgegevens, informatie over wanneer iemand is aangehouden en soms ook waarom.
De arrestantenafdeling van de Rotterdamse politie vervulde tijdens de oorlog een regionale functie. Het waren dus niet alleen Rotterdammers die werden vastgehouden in het hoofdbureau aan het Haagseveer of in een van de andere bureaus. Op de arrestantenkaarten staan ook namen van mensen uit Schiedam, Vlaardingen en andere nabijgelegen plaatsen.
Na een korter of langer verblijf in een politiecel volgde vrijlating of overbrenging naar een gevangenis of concentratiekamp. Veel Rotterdamse arrestanten belandden in Kamp Amersfoort of Kamp Vught. In de laatste maanden van de oorlog zijn ook tientallen arrestanten gefusilleerd.
Welke kaarten zijn doorzoekbaar?
Op dit moment zijn arrestantenkaarten uit de jaren 1940-1944 te vinden via Zoeken op personen. Het gaat om personen van wie vast staat dat ze zijn overleden of van wie dat op grond van hun geboortejaar mag worden aangenomen. De gegevens van personen die misschien nog leven, zijn niet online te bekijken. Dit om hun privacy te beschermen. De arrestantenkaarten uit 1945 ontbreken eveneens. Die worden pas in 2021 openbaar gemaakt. Al met al zijn van de circa 34.000 kaarten nu ongeveer 16.000 te doorzoeken.
Oorlogslevens.nl
De Rotterdamse arrestantenkaarten zijn ook te vinden via Oorlogslevens.nl. Dit is een zoekmachine naar beschikbare bronnen over personen in oorlogstijd binnen het toenmalige Koninkrijk der Nederlanden. Het is een startpunt voor historisch onderzoek naar personen in de Tweede Wereldoorlog en verwijst naar de bronnen waar de informatie op gebaseerd is. Via oorlogslevens kun je zien welke weg een persoon in de oorlog heeft afgelegd.
Hulde aan de vrijwilligers
Stadsarchief Rotterdam en het Netwerk Oorlogsbronnen hebben eind 2018 de hulp ingeroepen van vrijwilligers om de Rotterdamse arrestantenkaarten uit de bezettingstijd toegankelijk te maken. 160 enthousiaste personen meldden zich aan. Vanuit huis tikten zij de gegevens op de kaartjes over. Half oktober 2019 hadden zij de klus geklaard: alle arrestantenkaarten en 19.000 ontslagkaarten waren toen ingevoerd én gecontroleerd.