Zoeken in de beeldbank

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met David Boekhout, korporaal-chauffeur bij de motordienst tijdens de meidagen van 1940, op 3 juli 1968.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Aad Wagenaar - gegevens geïnterviewd persoon (00' 23")
03. Aad Wagenaar in gesprek met David Boekhout, over de functie van Boekhout in het leger: chauffeur van overste Hengeveld (00' 34")
04. Over 9 mei - het kwartier van de motordienst - het uitbreken van oorlog - het uitbreken van de oorlog in Den Haag (00' 54")
05. Het vervoeren Engelse consul (02' 59")
06. Boekhouts indruk van de stafofficieren (04' 04")
07. Het vervoer van de Duitse consul (05' 35")
08. Zondag 11 mei - rit met officieren naar Rotterdam (06' 30")
09. Over overste Wilson, ritmeester Buiskool en kapitein Pater (09' 07")
10. De familie van D. Boekhout in Rotterdam - onderging een en ander zelf erg rustig (12' 25")
11. De auto waarmee hij reed - vordering van auto's (14' 42")
12. Weinig mensen op straat - rit door de stad naar de Maasbruggen (16' 36")
13. Over ritmeester Buiskool - rit terug naar de Statenweg (22' 45")
14. Over pantserwagens te Rotterdam - verkenning bij avond (26' 11")
15. De overnachting op het hoofdkwartier Statenweg (31' 10")
16. Over kolonel Scharroo (35' 28")
17. Maandag 14 mei - de Duitse parlementair - rit met kapitein Pater naar de Goudsesingel - luchtalarm op de Statenweg (37' 01")
18. Over kapitein Backer en overste Wilson (41' 18")
19. Over het bombardement - rit naar hoofdkwartier Den Haag - de houding van de officieren die hij vervoerde deze rit - de route naar Rotterdam - vliegtuigaanval bij Hillegerberg - verdere rit naar Den Haag (41' 52")
20. Terugrit naar Rotterdam alleeen met kapitein Pater (47' 27")
21. Nogmaals rit naar Rotterdam - het vervoer van de capitulatiedocumenten (49' 34")
Einde opname: 53' 14".

Geluidsregistratie van de overdracht van het transitkamp in Hoek van Holland, de pleisterplaats voor heen en weer reizende Britse militairen, door de Engelse autoriteiten aan de Nederlandse overheid, 25 september 1961. Deel 2.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Vervolg interview met burgemeester G.E. van Walsum, over het opheffen van het kamp (00' 09")
03. Reportage over de plechtigheid bij het vertrek van het laatste schip met Engelse troepen uit het Rijnleger, de Empire Parkstone (03' 25")
04. Interview met major Richard Birton (08' 40")
05. Vervolg plechtigheid met blazersmuziek (10' 46")
06. Toespraken commander Davis, captain James en brigadier Grant; het luiden van de scjheepsbel van de Empire Parkstone (12' 18")
07. Militaire muziek, met onder andere Auld Long Syne, uitgevoerd door The York and Lancaster Regiment en het wegvaren van het schip (16' 22")
Einde opname: 20' 28".

Geluidsregistratie van de overdracht van het transitkamp in Hoek van Holland, de pleisterplaats voor heen en weer reizende Britse militairen, door de Engelse autoriteiten aan de Nederlandse overheid, 25 september 1961. Deel 1.
01. Militaire plechtigheid; excerceren, fanfaremuziek, inspectie van de troepen (00' 00")
02. Toespraak Engelse ambassadeur sir Andrew Noble over de samenwerking tussen de Engelse en de Nederlanders in de Nato (05' 00")
03. Toespraak burgemeester G.E. van Walsum over: de overdracht als een stap in de demilitarisatie van Rotterdam; het kamp tijdens en na de oorlog; de plannen voor dit kamp in de toekomst van Hoek van Holland; de goede verstandhouding tussen Nederland en Groot-Brittannië (11' 34")
04. Uitreiking van 10 onderscheidingen door de Engelse ambassadeur (19' 40")
05. Voortzetting militaire plechtigheid (22' 44")
06. Engels volkslied (23' 16")
07. Wilhelmus (24' 17")
08. Voortzetting militaire plechtigheid (25' 03")
09. Interview met commander Davis over de contacten tussen de Britse militairen en de Hoekse bevolking (26' 59")
10. Interview met burgemeester G.E. van Walsum, over het opheffen van het kamp (31' 58")
Einde 29' 27"

Geluidsregistratie van een korte beschouwing van luitenant-kolonel S. da Costa, garnizoenscommandant te Rotterdam, over het garnizoen in Rotterdam vanaf 1784, opgenomen op 20 juli 1962.
07. S. da Costa (21' 44")
Einde opname 28' 35".

Marsmuziek gespeeld door de Marinierskapel der Koninklijke Marine onder leiding van J.J. Koops. Grammofoonplaat 9198 332 en 9198 333.

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met de heer Zeelenberg over de meidagen van 1940. Destijds was de heer Zeelenberg marinier der derde klasse. Interview 29 april 1968. Deel 2.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Naar Museum Boymans waar ze werden ontwapend - reende op Engelse hulp (00' 23")
03. Over Hr. Ms. Jan van Galen - na het bombardement op de Marinierskazerne als munitiedrager naar de Oude Plantage - werden zwaar beschoten (01' 37")
04. Verwonding van sergeant bij het Beursstation - zijn gevaarlijkse momenten in die dagen - over gewonden (03' 46")
05. Het bombardement - zocht dekking Mecklenburglaan - over het commando van een genie-officier, zag liever een marinier als stadscommandant - over het bombardement (06' 22")
06. Naar de Diergaarde voor overgave - reactie voor overgave (08' 37")
07. Bracht de nacht door in de Diergaarde - inleveren wapens bij Boymans - over de Duitse bewapening - omgang met de Duitsers (11' 18")
08. Vluchtte in 1942 naar Zwitserland - wilde naar Engeland (na 6 maanden) - te Londen - over zijn aversie tegen joden n.a.v. zijn ontvangst in Londen - nogmaals over zijn ervaringen met joden (14' 29")
09. Zijn aversie tegen Duitsers - geïnterneerd in een school (18' 40")
10. Moest zijn tijd uitdienen - moest gestraften van de landmacht bewaken te Nieuwersluis - werden gegroet door Duitse soldaten - vrienden van hem die gesneuveld zijn (20' 07')
Einde opname: 23' 29".

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met de heer Zeelenberg over de meidagen van 1940. Destijds was de heer Zeelenberg marinier der derde klasse. Interview 29 april 1968. Deel 1.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. A. Wagenaar in gesprek met dhr. Zeelenberg, in mei 1940 marinier 3e klasse - werd beroeps bij de mariniers na al te hebben gediend bij de landmacht (00' 27")
03. Opleiding aan het Oostplein - kwam in november 1939 in dienst - lag in de Mecklenburglaan - was marinier 3e klas - over de opleiding (01' 42")
04. Hun verblijf in de HBSaan de Mecklenburglaan - over collega's - de verdeling in "bakken" en de baksmeester - ging af e toe naar huis (03' 06")
05. De avond van 9 mei - de uitgaansmogelijkheden - het weer - bezigheden die avond - terug in de kazerne (HBS) - vervolg die avond (06' 32")
06. Gewekt door vliegtuigen - de stemming - realiseerde zich niet meteen dat het oorlog was (10' 13")
07. Gevechtsklaar maken - gedrag officieren - vertrokken in de richting van de Lloydkade (11' 48")
08. Nogmaals over de tocht naar de Lloydkade - de stemming in de troep - geen stellingen aan de Lloydkade(13' 42")
09. Hun gevechtsuitrusting, bewapening, kleding (14' 55')
10. Naar het Beursstation - stemming in de troep - verdeling in kleine groepen - hun bevelhebber (19' 28")
11. Het superioriteitsgevoel van de mariniers - aankomst Beursstation - namen stelling in een leegstaand huis - werden beschoten - aantal mariniers in het huis - namen vijand onder vuur - zijn eerste schot - werden zelf beschoten (22' 28")
12. Zijn angst van dat moment - de stemming (26' 28")
13. Trokken op naar het Beursplein, zat op de trap naar het perron - assisteerde bij de mitrailleur die de spoorbrug betreek - naar stelling bij de Vierleeuwenbrug (27' 59")
14. Diverse taken en functies - bijvoorbeeld munitiedrager - werden afgelost (31'47")
15. Over het aantal schoten dat hij afvuurde - vermoedens van trefers - over gesneuvelden

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met vlieger Helmuth Stamm over de meidagen van 1940. Interview 10 september 1968. Deel 2.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Over Oberstleutnant Otto Höhne (vervolg) - over overste Wilhelm Lackner (00' 32")
03. Over de joodse vrouw van Lackner en hun dochter (01' 03")
04. Onbekendheid met met uitroeing van joden (tijdens de oorlogsjaren) (02' 35")
05. Voorbereidingen voor de aanval op Rotterdam - wist van capitulatie-onderhandelingen - aanval zou kunnen worden afgelast - verbindingen binnen het eskader in de lucht - vloog in het midden - het aantal vliegtuigen (04' 48")
06. Over het codewoord (10' 04")
07. Moesten kaden te Rotterdam bombarderen i.v.m. hevige Engelse tegenstand - wist niet dat hij een stadscentrum moest bombarderen (10' 22")
08. De vlucht naar Rotterdam - over moeilijkheden bij het vaststellen van bombardementsdoelen - de aanvliegrichting - luchtafweer onderweg - de samenstelling van het eskader in de lucht - de radioverbindingen tussen de diverse eskaders (11' 34")
09. Zijn mening over het feit dat de aanval op Rotterdam door Hermann Göring was bevolen om de kracht van de Luftwaffe te demonstreren (18' 48")
10. Boven Rotterdam - het moment van afwerpen - over luchtafweer (20' 00")
11. De visie van Otto Höhne over de aanval op Rotterdam en het bericht over het afgelasten van de aanval (21' 41")
12. De mening van Stamm hierover - wist niets van lichtkogels die zouden worden afgevuurd - wierpen bommen - de duur van het bombardement - snelheid en vlieghoogte (4000 m) (23' 40")
13. De doelen waarop ze moesten werpen (kademuren) over het neerkomen van bommen in de stad - de mening van Höhne hierover (28' 42")
14. Over het neerkomen van de bommen in de stad - nam explosies waar - rapport na de landing (31' 26")
15. Klaarmaken voor de 2e vlucht - het doel van de 2e aanval - de rookwolken boven Rotterdam - bericht om de aanval af te gelasten op het laaste

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met vlieger Helmuth Stamm over de meidagen van 1940. Interview 10 september 1968. Deel 1.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Aad Wagenaar in gesprek met Helmuth Stamm (57) - voorm. luchtmachtofficier bij het Kampgeschwader 54; Beobachter - vloog in een van de vliegtuigen van het 2e eskader eerste groep KG 24 tijdens het bombardement op Rotterdam - was sedert 1931 bij de Luftwaffe als vlieger en waarnemer - vloog met alle typen vliegtuigen (00' 31")
03. Over de diverse typen vliegtuigen van de Luftwaffe in die tijd - over de Stuka - de techniek van duikbommenwerpen (02' 29")
04. Over KG 54 - geschiedenis - samenstelling - commandanten (08' 21")
05. Over KG 24 - de opeleiding en oefeningen (10' 44")
06. Eerste bombardement op Calais, Antwerpen, 10 mei. Antwerpen 12 mei. Antwerpen 13 mei. Rotterdam 14 mei (13' 15")
07. Over de avond van 9 mei - samenstelling eskader (27 vliegtuigen) - over aantallen vliegtuigen van diverse groepen eskaders, etc. - aantal vliegtuigen per onderdeel (15' 01")
08. Over de avond van 9 mei - de commandanten van de groepen (19' 12")
09. De avond van 9 mei - wisten niets van de aanstaande aanval op Nederland - waren steeds paraat - voorbereiding voor vluchten (21' 50")
10. De morgen van 10 mei - eerste vlucht naar Calais (23' 27")
11. Zijn bekendheid met de aanvallen - gevoelens tijdens eerste vlucht - geen morele bezwaren tegen bommenwerpen - zijn mening over de aanval op Warschau - leest voor uit een boek over de oorlog - over terugvluchten - landingen met bommen nog aan boord - terugvliegen van Rotterdam naar huis - luchtafweer (25' 50")
12. De bemanning per vliegtuig - beschrijving interieur Heinkel 111 - taal van de diverse bemanningsleden - de diverse verbindings- en navigatieapparaten- vervolg interieur Heinkel 111 - maximale belading (33' 27")
13. Diverse vluchten tot en met 14 mei (40' 26")
14. De gevolgen van het Verdrag van Versailles-

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Tjibbele Jonkman over de meidagen van 1940. Destijds was Tjibbele Jonkman 2e luitenant bij het Korps Mariniers, mei 1968.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Aad Wagenaar in gesprek met Tj.ibbele Jonkman (geb. 1921) - biografische gegevens - was al op jeugdige leeftijd officier bij de mariniers (2e luitenant) (00' 35")
03. Waarom hij beroepsofficier werd - zijn afkomst - zijn keuze voor de mariniers - wat hem trok in een militaire carrière (02' 03")
04. Geestelijke voorbereiding op de oorlog (06' 06")
05. Zijn mening over de militaire kracht van Nederland in die tijd - zijn taak als officier - begin mei gelegerd te Rotterdam - vriendschap met andere officieren - woonde in een pension aan de Schiedamsesingel (07' 32")
07. Activiteiten buiten diensttijd - bekendheid met Rotterdam (12' 40")
08. De morgen van 10 mei - had een pistool bij zich - naar de kazerne - belang van kleding bij de mariniers (13' 22")
09. Begreep dat het oorlog was - zijn tocht naar de kazerne (17' 37")
10. Werd opgemerkt door geniesoldaten - geen angst op dat moment - op et dak van een huis aan de Wijnhaven - werd beschoten - aanwezigheid van Duitsers op de Maasbruggen (20' 07")
11. In het Maashotel - tocht over de daken (23' 22")
12. Boosheid tegenover de Duitsers - zijn gedachten over fatsoen (25' 15")
13. Over zijn bewapening - vervolg tocht over de daken (28' 49")
14. Tocht over de daken - zijn verantwoording als officier - emoties bij het zien van de eerste doden (30' 35")
15. De eerste keer dat hij op een mens schoot - over het sneuvelen van tegenstanders - stemming bij het gevecht (34' 35")
16. Vervolg gevechtshandelingen - over sergeant Karstanje van de mariniers - vervolg gevechten (37' 29")
17. Telefonisch contact met GGD voor ophalen gewonde - over zijn tegenstanders - vervolg tocht naar de kazerne - de stemming in de kazerne - over sergeant Karstanje en zijn mannen (41'

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met P.B. Kodde (in mei 1968), over de meidagen van 1940. In mei 1940 was kapitein P.B. Kodde commandant van de derde batterij 1-10 R.A.
Deel 2.
01. Vooraankondiging
02. De verbindingen - onbekendheid van kolonel Scharro met artillerie - over kol. P.W. Scharroo
03. Het bombardement van de marinierskazerne - contacten met thuis
04. Het bombardement
05. Falende berichtgeving - hun doelen - tegenvuur van de Duitsers
06. De resultaten van hun geschutsvuur - over demonstraties en defilés tijdens de mobilisatie o.a. te Rotterdam
07. Over de 2e batterij - stilte
08. Bespreking van diverse foto's over de mobilisatie - diverse belevenissen
09. Het moreel van de militairen - diverse verhalen
10. Het vertrek van de koningin - de falende voorlichting - over het bombardement - de 'clementie' van de Duitsers
11. De aanvlieghoogte van de Duitse vliegtuigen
12. Over zijn superieuren en hun bekwaamheid - diverse verhalen
13. De branden - de vluchtelingen - de desorganisatie na de capitulatie - diverse verhalen
14. Werd niet krijgsgevangen gemaakt
15. Over commissaris Einthoven
Einde opname: 35' 00".

Geluidsregistratie van een interview (mei 1968) van Aad Wagenaar met P.B. Kodde, over de meidagen van 1940. In mei 1940 was kapitein P.B. Kodde commandant van de derde batterij 1-10 R.A.
Deel 1.
01. Vooraankondiging
02. A. Wagenaar in gesprek met Pieter Boudewijn Kodde (72), voormalig commandant 3e batterij 1-10 RA - beografische gegevens - reserve-officier - geoefendheid - de kanonnen, 10 cm veldgeschut - de granaten - de batterij - de kwaliteit van het geschut.
03. met 3 batterijen in Hillegersberg - de nacht van 10/11 mei verplaatst naar het Kralingse Bos - sedert nov. 1939 gelegerd in Hillegersberg - over het geschut
04. Fouten door de legerleiding - de kegelavond op 9 mei - de nacht van 9/10 mei - inval van de Duitsers - zijn activiteiten op 10 mei.
05. Zijn gevoelens bij het uitbreken van de oorlog - zijn regiment - de stelling in het Kralingse Bos - aantal manschappen per batterij - het transportmaterieel - het geschut
06. Moreel van de manschappen
07. Inzetten van de 2e batterij - opstelling in het Kralingse Bos - hun vuurmethode - publieke belangstelling
08. Plundering van een neergestort Duits vliegtuig
09. Hun stelling - vuuractiviteiten - artilleriewaarnemers en vuurleiding - de vuurleiding in het gebouw van van de Rotterdamsche Lloyd - telefonische verbinding met de vuurleiding.
10. De machtiging tot zelfstandig vuren - de vuurleiding en waarnemers - hun schietactiviteiten - diverse soorten granaten
11. De telefonische verbindingen via de stadstelefoonlijnen.
Einde opname: 30' 05".

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met P.B. Kodde, over de meidagen van 1940. In mei 1940 was P.B. Kodde commandant van de derde batterij 1-10 R.A. Interview mei 1968.

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met sergeant J.C. Sandig (in mei 1968) over de meidagen van 1940. J.C. Sandig was reservefourier van de 5e afdeling Zoeklichten van de genie.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. A. Wagenaar in gesprek met J.C. Sandig (geb. 1910) in mei 1940 reservefourier bij de 5e afdeling Zoeklichten van de genie - biografische gegevens - in militaire dienst - de mobilisatie - bij de Zoeklichtenafdeling (00' 44")
03. Was in mei 1940 al ruim een jaar in dienst - sliep thuis (02' 35")
04. Zijn werk als sergeant-fourier - over de 5e afdeling Zoeklichten (04' 53)
05. Het wek van een zoeklichteenheid - aantal manschappen per zoeklicht - het werk van het administratief personeel (06' 21")
06. De avond en nacht van 9-10 mei - naar zijn eenheid - de vliegtuigen (09' 33")
07. Hield al rekening met de mogelijkheid van een oorlog - het werk van een fourier - de mobilisatie - de dreiging - wist niet wat oorlog was - nervositeit bij de manschappen (11' 40")
08. Reactie van de burgers - de geruchten over sabotage (14' 38")
09. De eerste oorlogsdag - de stemming bij de oficieren - het vertrek van zijn kapitein - over genie-officieren - de sfeer bij het onderdeel - het reilen en zeilen van een onderdeel (16' 27")
10. Vervolg toestand bij zijn onderdeel - buksen ophalen in Capelle aan den IJssel - stemming bij de mannen - patrouilles - minutie ophalen in Delft (20' 10")
11. Ophalen gevangen Duitse officier in Vlaardingen - bescoten achter postkantoor vanuit de Korte Hoogstraat - bracht arrestant naar het Haagseveer (26' 09")
12. Moest batterijen gaan kopen voor de zaklantaarns van de mannen - moest veldflessen vullen met drinkwater - op wacht bij de Mathenesserbrug - voedselvoorziening door de burgers (29' 05")
13. De manier van commanderen - de onbekendheid met de oorlog en het gebrek aan coördinatie bij de verdediging - over kolonel Scharroo (32' 18")
14. Het werk van de zoeklichten die nacht - de

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met sergeant Jacob Honig over de meidagen van 1940. Interview mei 1968.
Deel 2.
01. Vooraankondiging (00' 00')
02. Contact met gevluchte soldaten of soldaten die hun onderdeel waren kwijtgeraakt - het bombardement van 14 mei - had geen luchtalarm gehoord - de duur van het bombardement - de aanblik buiten na het bombardement (Veemarkt) - vervolg bombardement. Ontmoeting met twee vrijgelaten gevangenen uit de gevangenis. Gerucht van capitulatie - de plaats van vestiging van het hoofdkwartier (00' 39")
03. Wilde vertrekken naar een plaats die nog niet had gecapituleerd. Reden richting Gouda en later naar Den Haag - bericht van totale capitulatie - bleef slapen bij de genie in Den Haag (09' 19")
04. Terug naar Rotterdam op 15 mei - de reis - aankomst bij het hoofdkwartier aan de Statenweg - de verwonding van generaal Student- contact met Duitse soldaten (15' 08")
05. Zijn reactie op het zien van Duitse soldaten - weer terug naar kol. Scharroo (19' 50")
06. Naar de genie in Het Park - het zien van dode soldaten en doden in het algemeen - over de branden in de stad - plunderingen - ravege in de stad (22' 25")
Einde opname: 27' 06".

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met sergeant Jacob Honig over de meidagen van 1940. Interview mei 1968.
Deel 1B.
01. Vooraankondiging (00' 00')
02. Vervolg over P.W. Scharroo - zijn bijnamen - zijn uiterlijk - ervaringen met kolonel Scharroo -tijdens zijn militaire carrière en in Rotterdam - de inrichting van de kamer van Scharroo
03. Zijn mening over Scharroo als garnizoenscommandant en zijn militaire inzichten
04. Zijn verlof op 6 mei - de onaangenaamheden van de mobilisatie
05. Dinsdag 7 mei werden de verloven weer ingetrokken - over 8 mei.
06. Over 9 mei - gaf gymnastiekles aan de Transportcolonne - de avond van 9 mei - over de nieuwsgierigheid van de Rotterdamse bevolking in de oorlogsdagen
07. Over 10 mei - uitbreken van de oorlog - naar de Veemarkt - over zijn functie als sportleraar - had geen gevechtsfunctie - had nog geen munitie
08. Zijn emoties toen - het moreel van de troepen
09. De eerste vuurcontacten met de Duitsers - over een joodse soldaat - werd zelf belast met de bewaking van het hoofdkwartier - graven van loopgraven - de aanwezigheid van een nieuwe lichting
10. Werd door eigen soldaten onder vuur genomen tijdens het graven van loopgraven
11. Geruchten over het afschieten van lichtkogels - verdere contacten met burgers - vervolg patrouille die nacht
12. Over 11 mei - moest zich melden bij kapitein Bennekens - moest als militair geleide met rechercheurs van de geheime dienst op stap - arrestatie van verdachte personen
13. Reactie van de mensen die werden aangehouden
14. Geruchten over een mitrailleursnest in Blijdorp (bleek werk aan schuilkelder te zijn).
15. Over de wachtwoorden
16. Kochten een zijden sjaaltje tegen de harde uniformkragen - was gedetacheerd op het olitiebureau - de sfeer op het hoofdbureau - belevenissen bij de politie - over de Coolsingel
17. Over burgers op straat - de branden van de eerste oorlogsdagen
18. Heeft zelf niet geschoten - over de

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met sergeant Jacob Honig over de meidagen van 1940. Interview mei 1968.
Deel 1A.
01. A. Wagenaar in gesprek met Jacob Honig (geb. 29 nov. 1904 te Kommenie) - levensloop - beroepsmilitair - sergeant- gymnastiekonderwijzer - carrière na de oorlog bij de Rotterdamse brandweer - over de Rotterdamse beroepsbrandweer (46' 24")
02. Zijn dagboek sedert september 1938, april 1939 - de mobilisatie - naar Rotterdam - bij het hoofdkwartier van kolonel P.W. Scharroo (52' 15")
03. Zijn mening over en ervaringen met kolonel Scharroo. Beschrijving uiterlijk Scharroo (57' 31")
Einde opname: 65' 05".

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met kapitein der mariniers P.J. van Gijn (mei 1968) over de meidagen van 1940.
Deel 1.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. A. Wagenaar in gesprek met P.J. van Gijn (67) in 1940 kapitein der mariniers; hoofd van de recrutenopleiding aan het Oostplein - zijn diverse militaire functies (00' 30")
03. Over kolonel Von Freijtag Drabbe, commandant van het Korps Mariniers - de korpsleiding - zijn bemoeienissen met Von Freijtag Drabbe - het officierstekort bij het Korps Mariniers (01' 31")
04. Over het Korps Mariniers - hun militaire kwaliteit - de opleiding (04' 56")
05. De opleiding - vergelijking tussen Duitse parachutisten en de Nederlandse mariniers - de mening van Von Choltitz over de mariniers (06' 45")
06. Selectie van de recruten (10' 49")
07. Mentale training en motivatie - korpsindeling - over het Saar-detachement (13' 28")
08. De avond van 9 mei - werkte aan nieuwe voorschriften - woonde aan de Walenburgerweg - het uitbreken van de oorlog - naar de kazerne (16' 37")
09. De voorbereiding van de mariniers op een eventuele oorlog - het aantal officieren en manschappen (19' 15")
10. Arriveerde in de kazerne - uitgifte van munitie - aankomst van de andere officieren en onderofficieren - alles onverwacht (23' 00")
11. Geen opgewonden stemming in de kazerne - de mentaliteit van de mariniers (28' 58")
12. Over kolonel Scharroo - de ijdelheid van Scharroo - over de functie kantonnementscommandant van Rotterdam - zijn mening over Scharroo (30' 54")
13. Over de rivaliteit tussen de marine en de landmacht (35' 51")
14. Zijn bezigheden op de ochtend van 10 mei - nogmaals over zijn gevoelens en de mentaliteit van de marinier - wist niet precies wat er gaande was - de berichtgeving - de genomen maatregelen (36' 37")
15. De eerste groep die uitrukte - de eerste aanval bij de Maasbrggen (39' 10"0
16. Werd op 11 mei adjudant van kolonel Scharroo belast met de coördinatie van

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Margaretha Helena Schuiten (geb. 1932) over de meidagen van 1940. Interview 21 mei 1968.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. A. Wagenaar in gesprek met Margaretha Helena Schuiten (geb. 1932) - woonde in de De Savornin Lohmanlaan 126 - lagere school - over haar broer - over haar vader (00' 26")
03. Over 9 mei 1940 - het EHBO-examen van haar vader - was tevens blokhoofd bij de luchtbescherming (02' 19')
04. Werd 10 mei gewekt en realiseerde zich dat het oorlog was (03' 07")
05. Hadden een schuilkelder onder het huis - over hun huis (05' 52")
06. Over Blijdorp voor de oorlog - vriendinnetjes - vriendjes (06' 33")
07. Gewekt op 10 mei - maatregelen genomen door haar ouders - schuilkelder onder het huis - gingen soms even naar buiten - vader ging naar zijn werk die dagen - de dreiging (07' 45")
08. Vriendjes waar ze die dag mee speelden - anderen die in de schuilkelder kwamen (10' 57")
09. Weinig herinneringen aan dagen tot 14 mei - sliep bij haar ouders (12' 53")
10. Over de ochtend van 14 mei - luchtalarm - in de schuilkelder met 13 personen - over de aanwezigen - situatie in de schuilkelder - alleen kaarsverlichting - over haar broer Wim - inslag (13' 37")
11. Huilde niet en schreeuwde niet - kropen uit de kelder - naar openbare schuilkelder - realiseerde zich toen niet wat er gebeurd was (18' 53")
12. De puinhoop van hun huis (22' 11")
13. Waarom ze niet terug ging naar de resten van hun huis - opgevangen door de buurman die hen naar hun grootouders bracht - aantal omgekomenen in de kelder (24' 14")
14. Grootvader groep zelf haar ouders op - verdere gebeurtenissen die dagen (26' 30")
15. Het verwerken van het verlies - (overdreven) reactie van haar grootmoeder - haar grootvader (28' 06")
16. Het zich realiseren van de dood van haar ouders - over haar broer die een brief schreef naar familie in Indië en zijn tocht naar Rotterdam-Zuid (30' 07")
17. De reactie

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Kurt Student over de meidagen van 1940. Destijds was Kurt Student Generalleutnant der 7. Flieger Division. Deel 2B.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Over het bombardement van de marinierskazerne (00' 24")
03. Over zijn bezigheden op 12 mei (zijn verjaardag) hoofdkwartier te Rijsoord - viering van zijn verjaardag - naar Dubbeldam - vervoer van p[aarden door de lucht (01' 31")
04. Zijn verantwoording voor vervoer en inztten van dieren (07' 09")
05. Op 12 mei werd hem het ridderkruis verleend - de tegenaanval bij Dordrecht - de gevechten - had geen angst (08' 47")
06. Vervolg militaire situatie rond Rotterdam (12' 29")
07. Zijn gevoelens bij het verlenen van het ridderkruis (ijzeren kruis) (14' 29")
08. Over zijn verjaardag - zijn bezigheden die dag (20' 25")
09. Plannen tot ontzet legeronderdeel (22' 49")
10. Over de plannen voor een bombardement (24' 16")
11. Stafbespreking op avond 13 mei ter voorbereiding van een aanval op 14 mei - over het al of niet aanwezig zijn van Von Choltitz - over de plannen tot een aanval - over eventuele bombardementssteun doorvliegtuigen - zijn verantwoordelijkheid voor het bombardement - over commando-overname door generaal Schmidt - zijn verhouding met majoor Treppner - over andere officieren - over de geheime dienst (26' 41")
12. Vervolg stafbespreking - over generaal Schmidt - de ontmoeting met Schmidt - over het bombardement - vuurt lichtkogels af om bombardement te stoppen - over burgemeeter Oud, die hem niet verantwoordelijk stelde voor het bombardement (37' 57")
13. Over de geplande artilleriebeschieting tussen 14.00 en 15.00 uur - (43' 45")
14. Over kolonel P.W. Scharroo (46' 52")
15. Over diverse personen (48' 26")
16. Over de capitulatie-onderhandelingen - ontmoeting met burgemeester Oud - naar het hoofdkwartier van Scharroo - de aanwezigen - de gebeurtenissen op het hoofdkwartier waar plotseling op hem werd

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Kurt Student over de meidagen van 1940. Destijds was Kurt Student Generalleutnant der 7. Flieger Division. Deel 2A.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. De fysieke en mentale training van parachutisten - de eisen waaraan een parachutist moest voldoen - over zijn zoon (jachtvlieger, gesneuveld in 1944) (00' 28")
03. Over zijn kwartier in de school - was autonoom in het nemen van besluiten - over Von Choltitz (ook geland op Waalhaven) - over Hauptmann Schulz (08' 53")
04. Zijn werk in hun hoofdkwartier - krijgsvorderingen - beschieting van de Waalhaven door de Nederlandse artillerie - plannen voor aanval op artilleriestelling in het Kralingse Bos (10' 59")
05. Waarom geen aanval met Stuka's op de Nederlandse artilleriestelling - Hitler wilde geen bombardement op steden - de reactie van Hitler op het bombardement op Warschau (15' 29")
06. Over de bomaanval op Guernica - is altijd een tegenstander geweest van bombardementen op steden - zijn mening over het afwerpen van de atoombommen op Japan - de verantwoordelijkheid voor bombardementen op steden - over atoomwapens - het Duitse atoomwapen (18' 54")
07. Zijn standpunt inzake het 'jodenvraagstuk" - wist niets van de Endlösung - veel met joden samengewerkt - zijn verhouding tot de joden (26' 10")
08. Het bombardement op Rotterdam - vuurde lichtkogels af - gevoelens bij het bombardement (31' 19")
09. Vervolg 10 mei - Engelse luchtaanval - verblijf in de school (32' 28")
10. Geen bevel tot terugtocht aan Von Choltitz op 11mei - de militaire situatie met name op Waalhaven - opstellen luchtdoelgeschut (34' 36")
11. Over luchtsteunmogelijkheden - veel verliezen bij Valkenburg - over radioverbindingsvliegtuigen waarvan er een is neergeschoten (38' 12")
12. Over de orders aan Von Choltitz - verdere krijgsverrichtingen (42' 43")
13. Zijn verhouding met zijn met zijn ondergeschikten - de overlegsituatie en besluitvorming in zijn staf

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Kurt Student over de meidagen van 1940. Destijds was Kurt Student Generalleutnant der 7. Flieger Division. Deel 1B.
01. Heeft zelf nooit om bombardementssteun gevraagd (00' 00")
02. Nogmaals over luchtsteun - over de aanval op Dordrecht - zijn gevoelens bij het verlies van manschappen - de onderlinge verbondenheid bij parachutisten (01' 49")
03. Over zijn eigen verwonding - laat foto'szien van lotgenoten in het hospitaal (05' 34")
04. De strijd bij Dordrecht - de Nederlandse verdediging bij Dordrecht (07' 47")
05. Vervolg strijd bij Dordrecht (11' 08")
06. Leest voor uit zijn memoires (over het bombardement) - plannen tot inzet van bommenwerpers om grotere verliezen te voorkomen - de vaststelling van doelen voor een eventueel bombardement om de weerstand rond de Maasbruggen te breken (12' 59")
07. Over het niet afwerpen van brandbommen - de invloed van Göring op het bombardement - over H. Göring (18' 07")
08. Over een bombardement als wraak voor zijn verwondingen (21' 25")
09. Over een vroegere verwonding opgelopen bij de jacht in 1919 - over zijn verwonding opgelopen in Rotterdam (22' 47")
10. Over zijn jachtverwonding - zijn hoofdwond in 1940 over dr. C. van Staveren - nogmaals over zijn hoofdwond - zijn verdere behandeling en herstel (27' 58")
11. Over de manier waarop hij gewond raakte - zijn gevoelen toen hij gewond raakte (37' 26")
12.. Wie was de schutter? - bleef tot de operatie bij bewustzijn - de ruwe behandeling door de operatiezuster - schonk 200 gulden aan de verpleegsterskas van het ziekenhuis (38' 39")
13. Over zijn rang bij de luchtlandingstroepen - de spanning tijdens de dagen voor de aanval (45' 05")
14 Over 9 mei zijn bezigheden - kreeg om 11 uur het codewoord door (Datzig) - stafbespreking -ging om 10 uur naar bed (47' 23")
15. De morgen van de 10 mei: de aanvalop het fort Eben Emaël in België, bij het Albertkanaal (52' 22")
16. Sliep die

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Kurt Student over de meidagen van 1940. Destijds was Kurt Student Generalleutnant der 7. Flieger Division. Deel 1A.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Start interview A. Wagenaar met Karl Student, biografische gegevens, zijn afkomst en jeugd, zijn militaire carrière (00' 35")
03. Over het verdrag van Versailles en de gevolgen voor Duitsland (03' 13")
04. Zijn werk bij het leger na 1918; nogmaals over het verdrag van Versailles (06' 13")
05. De opkomst van Hitler was het gevolg van het verdrag van Versailles (08' 26")
06. Persoonlijk verantwoordelijk voor de opbouw van de luchtlandingstroepen - krijgsgevangenschap tussen 1945-1948 (10' 28
07. Zijn persoonlijke ontmoetingen met Hitler (11' 50")
08. De opbouw van de luchtlandingstroepen - de inzet van parachutisten (16' 23")
09. Plan voor de Duitse aanval kwam op 10 januari 1940 in Belgische handen (18' 50")
10. Over de plannen voor de aanval op Nederland (24' 22")
11. Kreeg zijn opdracht eind januari; het inzetten van parachutisten was topgeheim - de mythe van de 5de colonne (30' 08")
12. De verbetering van de luchtverdediging van Nederlandse vliegvelden in 1940 na de aanval op Noorwegen (34' 12")
13. Over de geheimhouding van de plannen (37' 58")
14. Over een toevallig afgemeerd Duits schip bij het Noordereiland (43' 10")
15. Zijn plannen om de Maasbruggen in bezit te krijgen - de resultaten van de verdediging door de mariniers (46' 45")
16. De rol van van het Duitse consulaat (46' 45")
17. Over de voorbereidingen tot de aanval (47' 00")
18. Verslag van de bespreking met Hitler 2 mei - richtlijnen voor de behandeling van koningin Wilhelmina en leden van het koninklijk huis (52' 25")
19. Uitstel van de aanval tot 10 mei in verband met weersomstandigheden (57' 35")
20. Over de aanschaf van Nederlandse kaarten en wegenplannen (58' 51")
21. Over het vijandsbeeld met betrekking tot Nederland - de

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met Herman Karel Duhoux over de meidagen van 1940. Destijds was H.K. Duhoux kapitein der genie en adjudant van kolonel P.W. Scharroo, 5 september 1968.

Geluidsregistratie van een interview van Aad Wagenaar met dr. Alfred Ritter von Hubicki (geb. 1897) over de meidagen van 1940. Dr. A. von Hubicki was destijds commmandant van de 9e pantserdivisie, 14 september 1968.
01. Vooraankondiging (00' 00")
02. Inleiding Aad Wagenaar (00' 09")
03. Generaal dr. Alfred Ritter von Hubicki, oud-commandant 92 Panzerdivision - diverse veldtochten 1940-1945 (00' 37")
04. Organisatie op opbouw 9e Panzerdivision - uitrusting (04' 19")
05. Plannen voor de veldtocht naar het westen - voorbereidingen voor de aanval (05' 47")
06. 9 mei - zijn persoonlijke gevoelens - zijn staf - verhouding met de manschappen (08' 26")
07. De aanval op 10 mei - opmars - persoonlijke aanwezigheid (11' 56")
08. Moerdijk op 13 mei - verliezen bij Dordrecht - nogmaals Moerdijk - contacten met de generaals Student en Schmidt - naar Rijsoord - op opmars van de divisie (15' 00")
09. Over generaal Schmidt - het oppercommando - het succes van de luchtlandingen - contacten met generaal Schmidt (17' 32")
10. De militaire situatie op 13 mei - de snelheid van de opmars (20' 34")
11. Besprekingen met Schmidt en Student over het vervolg van de aanval - plannen voor het bombadement op Rotterdam - het ultimatum - de luchtaanva; - pogingen het bombardement te verhinderen (22' 01")
12. De terugkomst van de parlementaire delegatie en het tijdstip van de aanval - andere bombardementen (25' 57")
13. Aanbieding overgave - indruk kol. P.W. Scharroo (28' 30")
14. Doortocht door Rotterdam op 16 mei (29' 34")
15. Zijn indruk van de Nederlandse parlementair (30' 24")
16. De Nederlandse tegenstand (31' 16")
17. De mogelijkheid de aanval af te ronden zonder bombardement (31' 16")
18. Besluitvorming door generaal Schmidt (34' 41")
19. De noodzaak van het bombardement - plannen voor het bombardement (35' 12")
20. Samenwerking Duitsers- Oostenrijkers in de 9e Panzerdivision - samenstelling staf (39' 46")
21. Verblijf in nacht