Adresboeken

In de adresboeken staan adressen van Rotterdamse personen, winkels of bedrijven uit de periode 1808-1939. Behalve namen en straten vindt u er ook beroepen van de hoofdbewoners per adres. De adresboeken kwamen elk jaar uit en bestonden meestal uit twee delen: een alfabetische naamlijst en een alfabetische stratenlijst met een overzicht van de bewoners.

Adresboeken

Uw zoekacties: Adresboeken
Adresboeken

De adresboeken van Rotterdam over de periode 1808 – 1939 bevatten namen van bedrijven en personen per straat van de gemeente Rotterdam. In deze gedigitaliseerde bron vindt u informatie over de bewoners van huizen en de beroepen van de hoofdbewoners.

Presentatie

Als zoekresultaat ziet u de originele pagina’s uit de adresboeken met daarnaast de tekstversie (transcriptie). Standaard worden de zoekresultaten in detailweergave gepresenteerd. Het is mogelijk dit te veranderen naar een galerie- of tabelweergave rechtsboven in het scherm. Door een resultaat te selecteren zal de pagina openen in een detailscherm. In de filmweergave van het detailscherm kunt u bladen door de pagina’s van het geselecteerde adresboek.

Doorzoek alle velden

Via de zoekbalk linksboven het scherm kunt u gewenste termen opgegeven. Binnen de adresboeken kan o.a. gezocht worden naar:

  • Rotterdamse straten – bijvoorbeeld Hoogstraat of “Hoogstraat 7”
  • Persoonsnamen – bijvoorbeeld Klein of specifieker “J. J. Klein”, maar ook ”Klein, J. J.” en “Klein (J. J.)” komen voor.
  • Beroepen, Bedrijven, instellingen, verenigingen – bijvoorbeeld boekdrukker, wijnkoopers OR wijnkopers.

U kunt uw zoekresultaat verbeteren door een gedeelte van het woord in te tikken met een *. Deze ‘wildcard’ kunt u ook midden in het woord gebruiken om één of meer letters te vervangen. Door onjuiste transcriptie kan het zijn dat er geen resultaten naar voren komen bij het zoeken wanneer de term wel aanwezig is in de adresboeken. Maak in dat geval gebruik van de filteropties aan de rechterzijde van het scherm om te komen tot de juiste pagina.

Filteropties

U kunt aan de rechterkant filteren op o.a. hoofdstuk, jaar van uitgave, titel of wijknummer. Het hoofdstuk ‘inhoudsopgave’ is een goed startpunt om te bladeren naar de juiste pagina. Wilt u vanuit de inhoudsopgave van een adresboek direct door naar de gewenste pagina dan kunt u het betreffende nummer in het midden bovenaan intypen bij pagina aanduiding.

beacon
2  zoekresultaten
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Pagina
3023-61. Adresboeken Rotterdam, 1917; p. 52. Gemeentebestuur en instellingen
Titel:
Algemeen adresboek met uitvoerige kaart der gemeente Rotterdam : met inbegrip der vroegere gemeenten Delfshaven, Kralingen, Charlois, Katendrecht, Hoek van Holland :1917
Hoofdstuk:
Gemeentebestuur en instellingen
Blad:
58
Jaar:
1917
Is onderdeel van:
,) E. van Binsbergen, Beukelsdijk 19c C. P. Kuiper, Kaatsbaan 8 ) A. B. C. van Zon, Diergaardesingel 82a J. A. C. de Jongh, Spoorsingel 90a ■) J. W. Holsbergen, Berkelschelaan 58b W. C. Bauling, Bergweg 165c H. A. Preuyt, Zuidhoek 73b W. F. Verlee, Hondiusstraat 60a J. D. M. v. Reyn Snoeck, Claes de Vriesel. 171a N. Klaassen, Zomerhofstraat 76b J. Bakker, Roo Valkstraat 28b H. VV. Holsteyn, Concordiastraat 7a H.J.M.M. van Nieuwland, Pr. Hendrikkade 121a E. J. Bloemendaal, Schoonebergerweg 78b C. A. Muller, Proveniersstraat 38a J. A. Kok, Schiebroekschelaan 21a K. J. van Riet, Rodenrijschestraat 32a F. H. Troll, Binnenweg 150b A. FI. W. Weekenstroo, Lischstraat 21b W. Voskuil, Willebrordusstraat 38b Inspecteurs 3e Klasse P. de Jongh, Prins Hendriklaan 45 P. Rotteveel, Schiekade 128 W. G. Weyers, Prins Plendriklaan 45 F. van ’t Sant, Heemraadssingel 302b F. N. van Vliet, Spoorsingel 70b J. P. Roszbach, Schietbaanlaan 106b J. Riedijk, Zwaerdecroonstraat 41a J. C. van der Weele, Klein Coolstraat 19b B. G. Meyer, Leuvehaven 209 A. W. Brandt, Drijvend Politiebureau Parkhaven J. C. de Jong, Rodenrijschestraat 83b R. J. Meijer. Binnenweg 150b R. N. Don, Hooidrift 18b J., A. H. Staal, Boomgaardstraal 99 J. C. Norenburg. Jonker Fransstraat 72 M. Bennekes, Prins Hendrikkade 114b A. G. van Lienden, Noordsingel 75 L. Hermans, Bergschelaan 163b W. Bontenbal, Bergschelaan 94b A. v. der Meulen, -Avenue Concordia 58a U. v. der Zee, Zwaerdecroonstraat 39 E. VV. Beekman, Schiekade 28b W. v. den Berg, Schiedamscheweg 45a A. J. Nieland, Volmarijnstraat 52a K. Breen, Maaskade 102a |H„ R. van der Meulen, Karei de Stouleplein 10a Politie-Assistente Mej. D. Sanson, Mathenesserlaan 227 Schrijvers G. J. F. van Charldorp, Proveniersstraat 29b K. Pluizinga, Heemsteestraat 26a iD. J. K. W. Overeem, Schieveenstraat 42a Schrijfsters Mej. J. A. Stoel, Hardclraverstraat 38c Mej. N. van Meurs, Bergweg 265 Geneesheer bij de Politie, tevens belast met de lijkschouwing Dr. W, Mees, ’s Gravendijkwal 119a
Gevonden alinea's: 1
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Pagina
3023-61. Adresboeken Rotterdam, 1917; p. 87. Gemeentebestuur en instellingen
Titel:
Algemeen adresboek met uitvoerige kaart der gemeente Rotterdam : met inbegrip der vroegere gemeenten Delfshaven, Kralingen, Charlois, Katendrecht, Hoek van Holland :1917
Hoofdstuk:
Gemeentebestuur en instellingen
Blad:
93
Jaar:
1917
Is onderdeel van:
Rotterdamsche Coupeursvereeniging. Afdeel, v. den „Eersten Nederlandschen Cou-peursbond.” ( Coupeursbond.” ) T. F. J. van Flulssen, voorzitter, Noordsing. 162a FI. Kuiters, secretaris, Pijnackerplein 15b R. J. Brandt, penningmeester, Hugo de Groot-straat ( Grootstraat ) 129 PI. F. Verheij, commissaris, Noordmolenstr. 35a W. van Zwieten, commissaris, L.Verschuierstr.62a Secretariaat: Pijnackerplein 15b Kleermakersvereen. ,,Eendragt maakt Magt.” Afdeeling R’dam van den Nederlandschen Bond in de Kleeding-Industrie. Secretariaat: Jac. Bekkers, Kruiskade 43b H. Olthof, Goudschewagenstraat 2c Schoenmakersvereeniging ,,St. Crispijn”. Bestuur Ie voorzitter, C. G. Mooij, 2e voorzitter AI. J. H. Lausberg, le secretaris, Boekh.str. 36a PI. J. Zon, 2e secretaris H. C. de Goeij, le penningmeester H. W. Lukking, 2e penningmeester M. de Plaas, commissaris P. A. F. van Hirtem, commissaris F. M. van Schoneveldt, commissaris Bond van Schoenmakersvereen. „Eendracht maakt Macht.” Bestuur le voorzitter, PI. C. de Goeij, 2e voorzitter T. J. van Rossum, le secretaris, Oosteinde 19a PI. J. Zon, 2e secretaris M. Spits, le penningmeester A. C. Ouwejan, 2e penningmeester D. Moolenaar, commissaris Schoenmakersvereen. „Het Oosten”. Bestuur J. C. Vucht, voorzitter T. J. van Rossum, secretaris, Oosteinde 19a PI. J. Zon, penningmeester P. J. van Beers, commissaris J. Leeneman, commissaris Schoenmakersvereeniging „Het Westen”. Bestuur C. M. van Esch, le voorzitter A. C. G. v. d. Leek, 2e voorzitter B. C. J. Krook, le scretaris, Puntstraat 50 B. Goudswaard. 2e secretaris M. Spits, le penningmeester W. M. v. d. Poel, 2e penningmeester W. A. v. d. Jagt, algem. adjunct Vereeniging van Rotterdamsche Patroons in het Dameshoedenbedrijf. R. PI. Bartels, voorzitter. Jonker Fransstraat 136 A. Leons, secretaris. Binnenweg 80
Gevonden alinea's: 2
 
 
 

Veelgestelde vragen

De eerste adresboeken bevatten vooral gegevens over bedrijven en handelaren. In latere versies kwam daar informatie bij over het gemeentebestuur, de gegoede burgerij en de rechterlijke en militaire macht. Ook werd de inhoud uitgebreid met informatie over de burgers op persoonsnaam en per straat en met gegevens over bijvoorbeeld instellingen, winkels, verenigingen en kerkgenootschappen.

De meeste adresboeken bestaan uit de volgende onderdelen:

  • Een alfabetische lijst van inwoners, met hun beroep en adres;
  • Een lijst van inwoners per straat. Vanaf 1850 werden de straten eerst in wijkvolgorde genoemd en vanaf 1899 in alfabetische volgorde;
  • Een lijst van het gemeentebestuur, overheidsinstellingen, ambtenaren en non-profit organisaties;
  • Een lijst van bedrijven en personen met een vrij beroep. Denk hierbij aan artsen, apothekers of boekhouders. beroepsbeoefenaars. Als dit geen apart onderdeel is staan ze in de alfabetische lijsten van inwoners genoemd.

Voorbeelden van informatie die alleen in sommige adresboeken voorkomt:

  • Lijst van pakhuizen;
  • Aanmerken van kiesgerechtigden in de alfabetische naamlijst;
  • Dienstregelingen van stoomboten, beurtschepen, spoorwegen en diligence (1854);
  • Lijst van afgegeven patenten in diverse beroepsgroepen (1854).

Het oudste Rotterdamse adresboek komt uit 1808. Dit adresboek bestaat voornamelijk uit een alfabetische naamlijst van handelaren en bedrijven. Wijzigingen werden bekend gemaakt met jaarlijkse supplementen (deze zijn niet aanwezig in de collectie). Vanaf 1834 verdwenen de supplementen.

Het was de bedoeling om iedere 2 jaar een nieuw adresboek uit te geven. Dit bleek in de praktijk niet haalbaar: meestal verscheen het adresboek eens per 3 of 4 jaar. In de periode 1886-1931 verscheen er elk jaar een adresboek. Daarna nog tweemaal, de laatste keer in 1939. In de oorlog verschenen er enkele nood-adresboeken, en later zakenadresboeken. Vanaf 1954 verscheen het Maasboekje, met als ondertitel: Gids voor het maatschappelijk verkeer te Rotterdam. In 1859 en in 1887 gaven twee bedrijven een adresboek uit. Overigens is het mogelijk dat er meer adresboeken hebben bestaan die niet in de collectie van het stadsarchief aanwezig zijn.

Tekens aan een zoekterm toevoegen kan handig zijn:

  • Een ? toevoegen vervangt een letter.
  • Een * vervangt een aantal letters.
  • Door een $ voor een zoekterm te zetten, zoekt u naar woorden die op elkaar lijken. Bijvoorbeeld $mulder levert naast mulder ook muller, mulders of ulder op.
  • Door " aan het begin en eind van uw zoekterm te plaatsen, zoekt u naar een exacte woordcombinatie. Bijvoorbeeld "h.a. de boer".

Door in het zoekveld een periode in te typen, beperkt u uw zoekresultaat tot één of meer jaren. Dit kunt u ook doen door te filteren op jaar. De filteropties vindt u aan de rechterkant van het scherm. U heeft bijvoorbeeld de keuze te verfijnen op ‘Hoofdstuk’, ‘Jaar’ of ‘Wijk’.

In de oudste adresboeken vindt u alleen eigenaren van bedrijven en handelaren. Vervolgens kregen mensen uit de maatschappelijke bovenlaag van de stad een vermelding. Vanaf 1858 werden alle huiseigenaren en huurders die per maand betaalden opgenomen. Deze groep breidde zich steeds verder uit. In het laatste adresboek, die van 1939, staan de hoofdbewoners van bijna alle adressen vermeld.

Als uw zoekopdracht geen resultaten heeft kan dat verschillende oorzaken hebben:

  • Pas in de laatst verschenen adresboeken werden àlle hoofdbewoners van adressen vermeld. In eerdere edities zijn voornamelijk beter gesitueerde bewoners, zoals huiseigenaren, opgenomen.
  • In alle adresboeken zijn alleen de hoofdbewoners genoemd. Inwonende familieleden en ook inwonende huurders worden niet vermeld.
  • De schrijfwijze van de naam of straat die u noemt kan variëren. Bovendien zijn veel straatnamen afgekort.

    Zoekt u bijvoorbeeld naar een bewoner op de Schiedamschedijk / Schiedamsedijk? Gebruik dan een * (sterretje). Hiermee vervangt u één of meer letters in het midden of aan het einde van een woord. Met de zoekterm Schiedams*edijk zoekt u dus tegelijk op beide spellingvarianten.
  • De adresboeken zijn doorzoekbaar gemaakt met behulp van OCR (automatische tekenherkenning). Dit is niet helemaal foutloos, vooral in de adresboeken tot ongeveer 1860 is een deel van de namen en adressen niet goed herkend. Ook na deze jaren zijn er herkenningsfouten.

In plaats van het zoekscherm kiest u nu direct een filteroptie aan de rechterzijde van het scherm. U zoekt nu bijvoorbeeld op een bepaald jaartal waarna u eventueel kunt verder verfijnen op een hoofdstuk, bijvoorbeeld ‘Bedrijven en Beroepen’. Hierna klikt u op het plaatje en vervolgens bladert u door het boek. De groene kleur aan de linkerzijde geeft aan op welke pagina u zich bevindt.

Neem contact met ons op, wij helpen u graag verder.