Stadstekenaars 2022

Gentrificatie. Tegenover het vernieuwen en ‘upgraden’ van de oude wijken staat de onvermijdelijke verhuizing van mensen uit hun vertrouwde omgeving en betaalbare huurwoningen. Het gaat niet alleen om woningen, maar ook om gemeenschappen en het gezicht van de stad. Er zijn Rotterdammers die roepen dat ze de ‘rauwe’ sfeer van weleer missen en hun stad te hip en te gelikt wordt en mensen worden buitengesloten. Stadstekenaars Kazuma Eekman, Maria Fraaije en Marcel Herkelman geven hun impressie.

Kazuma Eekman

Kazuma moest uit zijn tijdelijke atelierruimte vertrekken en werkt noodgedwongen vanuit zijn eigen appartement in Rotterdam-West. Geen ideale situatie. Vanuit deze persoonlijke beleving koos hij ervoor om drie (voormalige) kunstenaarsateliers vast te leggen in gedetailleerde acrylschilderingen. Eén daarvan is zijn eigen oude werkplek aan de Hammerstraat. 
Ook heeft Kazuma in een serie zeefdrukken de verdwijnende façades  van gebouwen in Rotterdam gedocumenteerd. De kleuren die hij hiervoor gebruikt verwijzen naar bankbiljetten, want huizen zijn vooral koopwaar geworden.
Kazuma Eekman studeerde Grafisch Ontwerp aan de Willem de Kooning Academie. Zijn illustraties verschenen in onder andere het NRC Handelsblad, de Volkskrant, de National Geographic en Subbacultcha.

Jury

Het werk van Eekman benoemt de jury in termen van ‘unheimlich’ en ‘absurdistisch’, iedereen is gefascineerd door zijn beeldtaal en zijn persoonlijke benadering van het thema. Die persoonlijke relatie met het thema, namelijk zijn zoektocht naar een atelier, gaat volgens de jury belangrijke tekeningen opleveren. Zie ook Keekman.com

Maria Fraaije

Gentrificatie gaat niet alleen om puin en stenen. Als stadstekenaar fietste ze naar de voormalige Tweebosbuurt. Hier, tussen het tumult van heipalen en graafmachines, ontmoette ze mevrouw Pinas. Zij had zojuist gezien hoe haar huis gesloopt werd om plaats te maken voor nieuwe, duurdere woningen. Of, in haar woorden: “Ze hebben mijn huis vermoord!”
De indrukken die Maria opdeed verwerkt ze eerst in kleine tekeningen die haar gevoelens van machteloosheid en verdriet het best weergeven. Deze schetsen werkt ze verder uit tot kleurrijke tekeningen. Maria Fraaije is illustrator en werkt als onderzoeker voor het Dutch Research Institute for Transitions (DRIFT).

Jury

Wat een mooie dromerige tekeningen en sprekende kleuren, zegt de jury. Fraaije weet haar woorden met de beelden te schragen, de jury is zeer benieuwd hoe zij een brug weet te slaan tussen de veranderende stad en haar bewoners. Zie ook Fraaijeboel.com

Gentrificatie heeft een humeur, een smaak. Zo stelt Marcel Herkelman (1988) in zijn aanmeldbrief voor stadstekenaar. In het werk dat hij in deze rol heeft gemaakt verhoudt hij zich vooral tot de emotionele sporen van gentrificatie en herinneringen aan gesloopte gebieden. Marcel is kritisch op de rol van de gemeente hierin. Hij vindt dat hun ideaalbeeld niet strookt met dat van de inwoners van de stad. Gentrificatie is voor hem een emotioneel en beladen onderwerp, en door middel van zijn tekeningen uit hij dan ook zijn emoties. Als stadstekenaar heeft Marcel een oproep geplaatst om herinneringen op te halen aan verdwenen stukken Rotterdam. In zijn teksten, tegelijkertijd vlijmscherp en poëtisch, trekt hij de toeschouwer zijn belevingswereld in. 
Marcel heeft grote bewondering voor kunstenaar Karel Appel en laat zich in zijn werk duidelijk inspireren door de abstract expressionistische tekenstijl.
Marcel Herkelman studeerde in 2013 af aan de Rietveld Academie. Hij is mede-oprichter van het Post Post collectief.

Jury

Zijn zwart-witte tekeningen zijn stug, bijna onbenaderbaar – zijn teksten kristalhelder en prikkelend. Het is zo spannend hoe hij de gentrificatie vastlegt. Zie ook Instagram.com/forsaleornotforsale

Stadstekenaars

Tekenaars uit andere jaren

Rotterdamse stadstekenaars, het is inmiddels een echte traditie. Al voor het bombardement van 14 mei 1940, maar vooral tijdens de wederopbouw legden tekenaars de veranderingen in de stad vast. Tot eind jaren ’80 van de vorige eeuw gaf Stadsarchief Rotterdam jaarlijks opdrachten aan tekenaars. Rotterdam is door de snelle veranderingen een ideale inspiratiebron. Sinds 2018 is deze traditie door CBK Rotterdam en het stadsarchief Rotterdam in ere hersteld. En in samenwerking met de Kunsthal worden de tekeningen getoond die daarna in de collectie van het stadsarchief worden opgenomen.