Het monumentale museumgebouw van het Boijmans van Beuningen is dan wel gesloten vanwege een grootschalige renovatie; op het Internationaal Filmfestival Rotterdam (IFFR) zijn er dit jaar maar liefst twee films te zien over het museum en haar depot. De documentaire Depot – Reflecting Boijmans van Sonia Herman Dolz en de film Bouw Museum Boymans uit de jaren ’30. Beide zijn te zien tijdens het RTM programma, waarin het IFFR de nieuwste films van Rotterdamse filmmakers presenteert. 

Toen de renovatie van het museumgebouw in 2019 van start ging, ontstond een stukje verderop ’s werelds eerste volledig publiek toegankelijke depot. Sonia Herman Dolz gaat in haar documentaire Depot - Reflecting Boijmans in gesprek met architect Winy Maas en Boijmans - directeur Sjarel Ex over de totstandkoming van dit imposante gebouw. De mannen leiden je rond door zowel het uitgeklede museumgebouw als door het gloednieuwe depot. Zij delen hun enthousiaste blik op het heden en verleden. Je ziet ook beelden van vroeger; het zijn opnames van de bouw van het museumgebouw in de jaren ’32-’35. Aan de hand van dit archiefmateriaal zijn er fraaie paralellen te trekken tussen de constructie van het oude museumgebouw en van het moderne depot. Beide gebouwen geven zich bloot in deze docu, een kluis met kunstschatten wordt geopend. 

Terug in de tijd 
De oude filmopnames komen uit het stadsarchief. George L. Theijssen, Technische Hoofdambtenaar bij Gemeentewerken, maakte de beelden. Hij was vanaf de start van de bouw in 1932 met zijn camera aanwezig om het bouwproces te filmen. De verschillende aspecten van de bouw komen voorbij: van de tekenaars die werken aan het design tot het monteren van de torenspits en de uitbetalingen van salarissen aan bouwvakkers. Langzaam komt het Boijmans zoals we het vandaag kennen tot leven. In 1970 overhandigden de kinderen van Theijssen het filmmateriaal aan Coert Ebbinge Wubben, de toenmalig directeur van het Boijmans. Hij heeft het vervolgens overgedragen aan het Stadsarchief Rotterdam. 

Sonia: ‘Door in mijn documentaire gebruik te maken van het archiefmateriaal uit de jaren ’30 kan men niet alleen over 100 jaar zien hoe het er nu aan toe ging, maar ook hoe het Museum Boijmans 200 jaar eerder ontstond. In de opnames van ’35 zie je de oud museumdirecteur Dirk Hannema en de architect Ad van der Steur. Jammer dat niemand hun onderlinge gesprekken of grapjes heeft opgenomen; had iemand daar maar aan gedacht.’ 

 image

 

Trailer
Bekijk hier de trailer: Depot - Reflecting Boijmans

Bouw Museum Boymans 
Van de zes trommels met smalfilms en negentien zwart-wit dia’s die destijds naar het stadsarchief zijn gegaan, is een film gemaakt. Deze film is recentelijk beeld voor beeld ingescand en is nu voor het eerst op het grote doek te zien. Niet alleen als beeldmateriaal in de documentaire van Sonia Herman Dolz, maar als film op zich: Bouw Museum Boymans. 

Stukje filmhistorie
Sarah Knuvelder en Tommy Ventevogel van het stadsarchief hebben Sonia op weg geholpen met het archiefmateriaal. Ook wilde zij graag weten hoe de film tot stand is gekomen. Sarah is toen op onderzoek uitgegaan. ‘Opvallend aan de film is dat deze is opgebouwd uit verschillende delen waarvan de eerste vijf een duidelijk geheel vormen, met titelkaarten die de verschillende delen en het einde aangeven. Daarna volgt een stukje van de opening van het nieuwe museum met, heel uniek voor die tijd, twee stukjes in kleur! Mijn vermoeden is dat Theijssen vanuit zijn functie als Technisch Hoofdambtenaar bij Gemeentewerken de bouw van tekening tot laatste steen heeft gefilmd. De opening heeft hij vervolgens meer vanuit persoonlijke titel gefilmd. De gemeente had immers geen rol meer aangezien het bouwproject afgelopen was. Vandaar ook dat titelkaarten ontbreken en dat hij geëxperimenteerd heeft met kleurenfilm. Maar dat is natuurlijk een beetje giswerk. Sonia was in ieder geval erg blij met dit kleine stukje filmhistorie.’ 

Te zien op het IFFR!
De filmprogrammeur van het IFFR bleek ook enthousiast over de Bouw van Boymans en had het idee geopperd om deze samen met Sonia’s documentaire als een ‘double bill’ te tonen met muzikale begeleiding. Sarah: ‘Niet veel later kreeg ik te horen dat onze film inderdaad was geselecteerd voor vertoning op het IFFR in het RTM programma op 27 januari in Lantarenvenster en ook op 4 februari in Cinerama. Wat toch wel een verrassing was omdat dit eigenlijk allemaal eerder dit jaar was begonnen als een ‘gewone’ bestelling van materiaal uit onze collectie zoals we er elk jaar heel veel van hebben. Dus uiteindelijk is het vooral dankzij Sonia en haar interesse in deze film dat we dit jaar een plekje op het IFFR hebben. Geweldig natuurlijk!' 

Trailer
Bekijk hier de trailer: Bouw Museum Boijmans 

Ga jij kijken?
Enthousiast geworden? De kaartverkoop is inmiddels gestart. Kijk voor data, kaartjes en meer informatie op: 

DEPOT - Reflecting Boijmans | IFFR

Bouw Museum Boymans | IFFR

* Headerfoto is gemaakt door Joep Boute