Notarieel archief

Vanaf de 16e eeuw zijn in de regio Rotterdam notarissen actief. Een notaris is een openbaar ambtenaar die belast is met het opmaken van rechtsgeldige akten en (sinds 1811) andere door de wet opgedragen werkzaamheden. Uitsluitend een notaris is bevoegd om op verzoek van belanghebbenden authentieke akten op te maken. De notaris verricht zijn bezigheden binnen het gebied van een rechtbank.

Een notaris heeft de plicht om de oorspronkelijke door hem opgemaakte akten, minuten, te bewaren. Partijen krijgen van hem een kopie, ook wel een afschrift genoemd. Deze bewaarde akten vormen samen het notariële protocol, ofwel het notarieel archief.

Notariële archieven zijn een rijke bron voor persoonsonderzoek. De meest voorkomende akten zijn testamenten, transport of overdracht van onroerend goed, schuldbekentenissen onder hypotheek, schenkingen, huwelijksvoorwaarden, boedelinventarissen en -scheidingen en publieke veilingen. Partijen die een akte laten opmaken, ontvangen een authentiek afschrift of grosse van de akte. Ook worden op verzoek gewone afschriften en uittreksels verstrekt. Notariële akten zijn altijd door de betrokken partijen, eventuele getuigen en de notaris ondertekend.

Na 75 jaar worden notariële archieven overgedragen aan openbare archiefbewaarplaatsen, waarmee ze voor iedereen ter inzage zijn. In het stadsarchief zijn overgedragen akten aanwezig t/m 1935.

Let op: notariële archieven in openbare archiefbewaarplaatsen bevatten geen testamenten van de periode 1916-1935, omdat deze pas na 100 jaar openbaar zijn.

Onderzoek in notarieel archief

Voor de informatie uit de akten vóór 1843 zijn bij het stadsarchief veelal indexen op namen en andere trefwoorden aanwezig. Een deel van die indexen is digitaal beschikbaar, een deel via kaartenbakken in de studiezaal. In het overzicht van aanwezige akten (hierachter) vindt u op welke akten indexen aanwezig zijn en waar die zijn te vinden.

Om een akte in een notarieel archief na 1843 te vinden, moet u eerst weten door welke notaris en wanneer de akte is opgemaakt. Als u de naam van de notaris niet weet maar het jaar waarin de akte is opgemaakt wel - en was er in die betreffende gemeente maar één notaris - dan is het de moeite waard om alle akten van dat jaar door te kijken. Met meerdere notarissen tegelijkertijd in functie, levert deze methode echter heel veel werk op.

In de toegangen op de notariële archieven vindt u, volgend op de beschrijving van de akten, repertoires of repertoria beschreven staan. Een repertoire geeft in chronologische volgorde een korte inhoudsopgave van de akten met de vermelding van de partijen. De akten zijn doorlopend genummerd en worden in volgorde van nummering bewaard. Het nummer vindt u in de eerste kolom van het repertorium. Wanneer een akte als ‘minuut’ is aangeduid, is deze ook nog aanwezig in het archief van de notaris. Van de akten die vermeld worden als ‘brevet’ of ‘originali', is in dat archief geen exemplaar meer aanwezig.

Testamenten

In het stadsarchief zijn de testamenten t/m 1916 te vinden. De testamenten van 1916 en volgende jaren worden pas (in blokken van 10 jaar) naar het Stadsarchief overgebracht als zij 100 jaar oud zijn. De overige akten worden in blokken van 10 jaar overgebracht als zij 75 jaar oud zijn.

In notariële archieven kunnen zich soms honderden jaren oude gesloten testamenten bevinden. Deze testamenten zijn niet door de notaris opgesteld maar door de testateur zelf. Ze zijn niet te lezen zonder enveloppen open te scheuren of lakzegels te verbreken. Een gesloten testament mag alleen worden geopend namens de gemeentearchivaris, die hiervan een proces-verbaal moet opstellen. Een kopie van het proces-verbaal moet bij het geopende testament worden bewaard. Na opening is het testament vrij ter inzage.

Overzicht standplaatsen aanwezige notariële akten in het Stadsarchief

Hieronder vindt u een overzicht per gebied waarvan de notariële akten in het Stadsarchief te vinden zijn.

Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1809-1935 Specificatie: 1435 toegang op het archief van de notarissen Repertoria (toegang 1435 nrs. 38-40, 124-126, 150-151)
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1652-1655 Toegang 1300 nr. 952 Origineel aanvragen
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1656-1848 Specificatie: 1250 toegang op het archief van de notarissen Indexen: 1656-1671, 1670-172, 1709-1713; overige jaren repertoria (na 1811) of origineel aanvragen 
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1660-1877 Specificatie: 1291 toegang op het archief van de notarissen Index: 1660-1691; overige jaren repertoria (na 1811) of origineel aanvragen
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1660-1900
(1901-1908 verloren gegaan)
Specificatie: 1660-1811 toegang 18 nrs. 3934-3939;
1811-1900 toegang 314 nrs. 666-687, 2401-2482, 2769-2773
Index 1660-1842 op studiezaal; overige jaren repertoria aanvragen
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1800-1811 Specificatie: 1800-1811 en 1811 Index op studiezaal
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1601-1907 Specificatie: 1601-1811 toegang op he archief van notarissen;
1811-1907: toegang 314 nrs. 647-665, 2364-2400, 3208-3221
(Zie de toegang op het archief van de notarissen)
Index 1601-1786 in Notariële akten;
Index t/m 1842 op studiezaal;
Overige jaren repertoria aanvragen
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1703-1730,
1796-1935
Specificatie: 1703-1811 toegang 18 nrs. 4914-4928, 4940;
1811-1925: toegang 314 nrs. 4929-4939, 4941-4946, 4948-4964, 2483-2525, 3222-3243, 3860-3951
Index 1703-1811 in Notariële akten;
Index t/m 1842 op studiezaal;
Overige jaren repertoria
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1661-1811, 1871-1935 Specificatie 1661-1811: toegang op het archief van de notarissen;
1811-1925: toegang 314 nrs. 2570-2581, 3262-3278, 3959-3969 (zie de toegang op het archief van de notarissen)
1926-1935: toegang 5037
Index 1661-1811 digitaal op studiezaal; overige jaren repertoria aanvragen
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1769-1811 Specificatie: toegang op het archief van de notarissen Index op studiezaal
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1690-1783 Specificatie: toegang op het archief van de notarissen Index op studiezaal
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1614-1810 Specificatie: toegang op het archief van de notarissen Index op studiezaal
Schepenakten
1612-1811
Specificatie: 7-01 toegang op het archief van het ambacht Overschie Index op studiezaal;
Enkele nummers (376, 378-379, 391-395) opgenomen in Notariële akten
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1677-1935 Specificatie: 464 toegang op her archief van de notarissen Originelen aanvragen of (vanaf 1834) repertoria aanvragen (toegang 464 nrs. 1891-1893, 1918-1938, 3001, 3003 en 3030)
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1645-1698,
1755-1935
Specificatie: 1277 toegang op het archief van de notarissen Index t/m 1925 in Notariële akten
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1661-1790 Specificatie: toegang 1277 nrs. 1-13, 188-190 Index in Notariële akten
Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1585-1935 Specificatie 1585-1811: 18 toegang op het archief van de notarissen
1811-1925: 314 toegang op het archief van de notarissen
1936-1935: toegang 5037
Index 1585-1650 (98%), 1651-1660 (75%, rest in bewerking) en 1661-1714 (enkele delen) in notariële akten*
Index 1681-1690 en 1701-1842 op studiezaal; overige jaren
origineel of repertoria aanvragen

* Inventarisnummers Notarieel Archief Rotterdam (toegang 18) opgenomen in Notariële akten
1-408, 416-447, 449-456, 458-508, 511-514, 531, 533-539, 542-546, 548-557, 560-561, 566, 567, 569-572, 578-580, 583, 584-589, 598-602
607-609, 611-614, 622-627, 630, 531-633, 637-641, 649-652, 654-661, 667, 670-693, 695-696, 699,
700, 703, 705, 719, 722-723, 726, 731-733, 737, 742,
807-808, 919-923
1044-1058, 1061, 1065
1236-1248
1604, 1605, 1611, 1657-1660,
2155-2156
In bewerking: Rotterdam jaren 1651-1660.

Aanwezig Bijzonderheden Doorzoekbaar via
1780-1802 Specificatie: toegang 18 nrs. 7135-7149 Index in Notariële akten