‘Waar kom ik vandaan?’ kun je op vele manieren beantwoorden. Het land waar jij geboren bent klopt. Maar wat als je het land of de stad waar je ouders, grootouders of misschien wel hun grootouders geboren zijn als antwoord wil geven? Kom jij daar vandaan? Ligt daar jouw achtergrond? Of komt alleen je familie daar vandaan?

Bij stamboomonderzoek ga je op zoek naar je voorouders. Het onderzoek begint bij jezelf en gaat steeds verder terug. Onderschat het niet, want vaak is het onderzoek een enorme uitdaging. Geef niet op als je na enkele weken nog niet verder bent gekomen; blijf graven!

Om je op weg te helpen geven we je graag wat tips.

Tip 1: Bepaal wat je wil weten
Tip 2: Schrijf alles op
Tip 3: Begin bij je familie
Tip 4: Zoeken op internet
Tip 5: Duik de archieven in

Aan het begin van je onderzoek stel je de vraag wat je wil weten
Wil je weten waar je overgrootouders hebben gewoond? Tot hoeveel jaar geleden wil ik terugzoeken? Wat was de naam van mijn overgrootmoeder? Heel veel vragen die je jezelf kunt stellen.

De vraag bepaalt hoeveel tijd je bezig bent met je onderzoek. Het is dus goed om hierover na te denken.

Handig om te lezen: stamboomonderzoek volgens het Centrum voor Familiegeschiedenis 

Handig om te lezen: stamboomonderzoek volgens de Volkskrant

Schrijf alles op wat je vindt of leg het digitaal vast, bijvoorbeeld in een word- document. Je kunt de gegevens ook online opslaan, bijvoorbeeld in een programma van het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG). Op deze manier wordt het online opgeslagen en bewaard voor de toekomst. Pas op met het delen van gegevens van mensen die nog leven, deze mag je niet zonder toestemming online plaatsen.
Zorg er in ieder geval voor dat je jouw onderzoek altijd kan terugvinden.

Jouw eigen familie is een belangrijke informatiebron. Vraag, als het nog kan ouders, ooms, tantes of grootouders naar hun verleden.
Wat weten zij over jouw voorouders of je familie? Hebben zij foto’s of documenten van familieleden? Probeer steeds een stapje terug de tijd in te gaan. Begin bij jezelf, je ouders/ooms/tantes, je grootouders/oudooms/oudtantes en dan steeds iets verder terug.

Deze vorm van geschiedenis heet ook wel 'oral history', letterlijk: mondelinge geschiedenis. De familieleden die je spreekt praten over hun herinneringen, dit zijn geen feiten. Soms kloppen de herinneringen niet met de feiten. Probeer om door te vragen, maar ga altijd met respect om met iemands herinneringen.

Handing om te lezen: Tips voor Oral-History 

Als je informatie van je familieleden hebt kunnen verzamelen, dan kun je ook eens zoeken op het internet. Er zijn vele websites waarop ontzettend veel informatie gepubliceerd is. Hieronder vind je een paar voorbeelden van pagina's die je op weg kunnen helpen.

Media collecties
Delpher biedt een grote verzameling gedigitaliseerde kranten, magazines en publicaties. Door de juiste zoektermen in te typen, zou je hier wel eens meer informatie kunnen vinden over jouw familielid. Weet je niet hoe Delpher werkt? Bekijk dan de instructiefilmpjes.

Via het Instituut voor Beeld en Geluid kun je misschien wel bewegend beeld of geluidsfragmenten vinden die een relatie hebben met jouw familie. Een speciale helppagina legt uit hoe je het materiaal uit de collectie mag gebruiken.

In de zoekmachine van Stadsarchief Rotterdam kun je basisinformatie opzoeken zoals geboorteaktes, adressen, overlijdens en trouwdata. Voor de bronnen die een link hebben met het koloniale verleden heeft het stadsarchief een overzichtelijke online onderzoeksgids gemaakt. De archieven zijn in deze gids onderverdeeld in een aantal rubrieken.

Inhoud van archieven 
De inhoud van een bepaald archief of archiefstuk kun je vinden in de index. Deze kun je vergelijken met een index achterin een boek. Denk hierbij aan namen, geboortedata, adressen, nationaliteiten, beroepen etc. Indexen zijn doorzoekbaar. Op de website ‘Wie was wie’ zijn veel van deze indexen samengevoegd tot een grote database. Hierin kun je dus ook zoeken met de informatie die je al verzameld hebt bij de vorige stappen. 

Het is mogelijk dat je tijdens de vorige stappen al veel informatie hebt verzameld waarmee je je vragen hebt kunnen beantwoorden. Als dat niet het geval is kun je ook de vele bronnen bij de archiefinstellingen raadplegen. Zoeken door dozen, documenten en andere archiefstukken die soms wel eeuwenoud zijn!

Het Nationaal Archief heeft een artikel geschreven over hoe je onderzoek doet in een archief. Via de website van het Nationaal Archief kun je gebruikmaken van handige zoekhulpen. 

De verschillende archiefinstellingen hebben een landelijk, regionaal, stedelijk of lokaal karakter. Neem daarom ook een kijkje bij de archieven uit de geboorteplaats van jouw familie.
In Rotterdam kun je terecht bij Stadsarchief Rotterdam. 

Kijk ook eens bij deze archiefinstellingen: 

The Black Archives 
Museum Maluku
Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG)
WieWasWie
Nationaal Archief Suriname
Nederlands Moslim Archief
Nationaal Archief

Wees je ervan bewust dat je er niet alleen voor staat. Er zijn veel mensen net als jij bezig met het onderzoeken van hun familiegeschiedenis. Maak daar gebruik van. Elkaar helpen is enorm waardevol. Deel je bronnen, luister naar tips. Het is een grote zoektocht en je kunt iedere vorm van hulp gebruiken. 

Tip!

Wil jij je verdiepen in de verhalen van Rotterdam en je stad beter leren kennen? Ga dan eens naar de bibliotheek. Als je wilt begrijpen waarom Rotterdam is zoals ze is, moet je het verleden kennen. Dat van jezelf en van je mede-Rotterdammers. Het koloniaal en slavernijverleden is hiervan onderdeel. Onder de titel Verhalen van de stad vind je bij Bibliotheek Rotterdam in 2023 een activiteitenprogramma en een extra collectie rondom het koloniaal- en slavernijverleden van Rotterdam.