Begin augustus 1945 gooit de Amerikaanse luchtmacht een atoombom op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki. Kort daarna, op 15 augustus, geeft Japan zich over. Ook in Azië is de Tweede Wereldoorlog dan officieel ten einde. Voor Nederlands-Indië markeert de overgave het begin een nieuwe periode vol chaos en geweld, die het vertrek van duizenden inwoners inluidt.
In Rotterdam wordt de Japanse capitulatie vooral door de Chinese gemeenschap op Katendrecht uitbundig gevierd. Precies een maand na de capitulatie trekken ze vanaf Zuid in optocht naar de Coolsingel, waar ze voor de deur van het stadhuis een drakendans opvoeren. Daarbij worden vanaf het balkon gadegeslagen door burgemeester Pieter Oud en op straat door honderden nieuwsgierige Rotterdammers. ’s Avonds is er in een loods van Holland-Amerika Lijn een door de burgemeester geopende feestavond voor genodigden die helemaal in het teken staat van Chinese en Indische kunst. Ook de volgende dag zijn er nog allerlei activiteiten op Katendrecht.
Machtsvacuüm in Nederlands-Indië
Achteraf gezien is al die feestvreugde een beetje voorbarig. In Azië is de ellende namelijk nog lang niet voorbij. Zeker niet in Nederlands-Indië. Een paar dagen na de Japanse capitulatie hebben Soekarno en Mohammed Hatta de republiek Indonesië uitgeroepen. Nederland erkent de onafhankelijkheid niet, maar kan er weinig tegen uitrichten. De archipel valt onder commando van het Britse leger en de eerste troepen zullen pas eind september op Java landen. Indonesische strijdgroepen proberen ondertussen – soms met grof geweld – de macht naar zich toe te trekken. Mikpunt van de radicale nationalisten zijn de Europeanen, maar ook de Indische Nederlanders, Molukkers en niet te vergeten de Chinezen. [Tekst loopt door onder de afbeeldingen]
